آخرمرز

اِستِوا (عامیانه: اُستُوا) یا نیمگان^[?] نام خطی فرضی است که کره زمین را به دو بخش نیمکره شمالی و نیمکره جنوبی بخش می‌کند. فاصله? نقاط بر روی خط استوا از قطب‌های شمال و جنوب به یک اندازه‌است.

نام خط استوا در فارسی کاربردی دیرینه دارد و در اشعار فارسی نیز دیده می‌شود: نمونه از خاقانی^[?]:

مرکب همت بتاز یک‌ره و بیرون جهان

از سر طاق فلک تا به حد استوا

خط استوا مبدأ عرض جغرافیایی و درجه? آن صفر می‌باشد. ?? درجه عرض جغرافیایی به سوی شمال خط استوا و ?? درجه دیگر آن به سوی جنوب خط استوا کشیده شده‌است. در کره زمین، هر یک از این عرض‌ها به فاصله‌های برابر قرار گرفته و به طور میانگین هر درجه? آن معادل ???/??? کیلومتر و یا ?? مایل محاسبه شده‌است.^[?]

خط استوای زمین هم‌چنین بزرگ‌ترین محیط را با درازای ????? کیلومتر دارا می‌باشد. هر اندازه به سوی شمال و یا جنوب خط استوا برویم، محیط عرض جغرافیایی کوچک می‌شود تا این که در نقطه? قطب به درجه? صفر نزدیک می‌شود.^[?]

سطح کره زمین در خط استوا به مقدار ????? کیلومتر در شبانه‌روز حرکت می‌کند. این به معنای سرعتی برابر ???? کیلومتر بر ساعت است. این سرعت از تقسیم محیط کره زمین در خط استوا (حدود ????? کیلومتر) بر تعداد ساعات شبانه‌روز (??) محاسبه می‌شود.^[?]